23 Haziran 2025 Pazartesi

Rosa Parks

 Bazen tek bir kişinin eylemi tüm dünyayı değiştirebilir. O tek kişinin cesareti, isyanı bir kıvılcımdır ve o kıvılcım koskoca bir devrim ateşine dönüşür, karanlıkları aydınlatır ve mazlumları kendilerine biçilen karanlık dehlizlere hapsedilmiş kölelik rolünden gün ışığına çıkarır. Cesaret hiç korkmamak değildir, korkuya rağmen harekete geçmektir. Bugün size o cesur insanlardan birinden bahsedicem. 1950 li yıllarda Amerikada belediye otobüslerinde ön taraftaki koltuklara beyazlar oturur, siyahlar arka bölümdeki sahanlıkta ayakta yolculuk ederdi. Koltuklu ara bölme ise karmaydı ve bir beyaz ayakta kalmışsa koltukta oturan siyah ayaktaki o beyaz adama yer vermek zorundaydı. Aşağılanma bununlada bitmiyordu. Siyahlar ön kapıdan otobüse binemezdi. Biletlerinin parasını ön kapıdan ödeyip daha sonra otobüsten inip otobüsün arka kapısına yürüyüp oradan binerlerdi. Çoğu zaman bilet parası kesilen siyahlar arkaya yürüyüp arka kapıdan binemeden şoför gaza basar ve siyahları yolda bırakırdı. 1955 yılında 42 yaşında bir konfeksiyon atölyesinde terzi olarak çalışan Rosa Parks işinden evine dönüyordu. Afrikalılara ayrılan bölümdeki boş bir koltuğa oturdu. Birkaç durak sonra otobüs kalabalıklaştı. Beyazlar ayakta kaldı. Şoför koltuklarında oturan afrika kökenlileri sert bir biçimde " Beyaz yolculara yer verin " diye uyardı. Üç afrikalı koltuklarından kalktı ve yerlerine beyazlar oturdu. Rosa Parks ise kalkmadı. Bir beyaz yolcu ayakta kaldı. Şoför duruma sinirlendi ve " Ayaktaki yolcuya yer ver " diye Rosa'ya bağırdı. Rosa hiç istifini bozmadan " Ayakta gidemeyecek kadar yorgunum " dedi. Bunun üzerine şoför otobüsü durdurdu ve koltuğundan kalkkıp arkaya Roza'nın yanına geldi. O zamanlar şoförler silah taşıyabiliyordu. Silahını Rosa'ya doğrulttu. Sonrada polis çağırdı ve polis Rosa'yı kamu düzenini bozmak suçundan tutukladı. Rosa'nın tutuklanmasıyla beraber Amerikada hiç bir şey eskisi gibi olmadı. Roza'nın mahkemesinin olduğu gün Montgomery'de yaşıyan tüm Afro-Amerikanlar otobüse binmeme kararı aldı ve ogün 40 bin kişi işlerine yürüyerek gitti. Boykotlara beyazlar öfke gösterdi ama Afro-Amerikalılar geri adım atmadı. Şiddet olayları yaşandı ve sonunda 1956 yılında eylemler sonuç verdi. Anayasa mahkemesi bu eyalette süren ırk ayrımcılığı yasasını anayasaya aykırı buldu. Böylece Rosa Parks sivil haklar hareketinin annesi olarak tarihe geçti.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder